Với mục tiêu kiểm soát, kiểm toán nội bộ đạt hiệu quả cao, hạn chế thấp nhất rủi ro giúp Quỹ phát triển an toàn, bền vững, Ban lãnh đạo Qũy tín dụng nhân dân (QTDND) xã Nghĩa Thái, tỉnh Nghệ An đã xác định đây là vấn đề “sống còn” của Qũy nên xây dựng và ban hành các quy chế, quy định nội bộ chặt chẽ, qua đó tạo tiền đề cho các hoạt động nghiệp vụ của Quỹ. Trên cơ sở 5 năm thực tiễn hoạt động, QTDND xã Nghĩa Thái hoạt động an toàn, hiệu quả và ngày càng phát triển mạnh mẽ, góp phần đáp ứng nhu cầu vốn cho thành viên và người dân trên địa bàn, góp phần đẩy lùi nạn tín dụng đen, xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tập thể cán bộ trẻ, nhiệt tình, năng động của QTDND Nghĩa Thái
QTDND xã Nghĩa Thái đi vào hoạt động đến nay đã hơn 5 năm, ngay từ đầu khi mới đi vào hoạt động, nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề kiểm soát rủi ro trong hoạt động. Ban lãnh đạo QTDND xã Nghĩa Thái, đã đặc biệt chú trọng về vấn đề đạo đức, lối sống của cán bộ nhân viên và cho vay nhằm giảm thiểu ở mức thấp nhất rủi ro trong hoạt động. QTDND xã Nghĩa Thái đã kích hoạt “Hệ thống kiểm soát nội bộ” với nghiệp vụ qua nhiều khâu kiểm soát để có thể phát hiện được rủi ro và ngăn chặn kịp thời.
Ban lãnh đạo QTDND xã Nghĩa Thái cũng đã xác định việc giáo dục đạo đức cán bộ nhân viên là nhiệm vụ hàng đầu. Từ khâu tuyển dụng, Quỹ đã tìm hiểu về bản thân và gia đình của người tham gia ứng tuyển để lựa chọn người có đạo đức tốt, lối sống lành mạnh. Trong các cuộc họp, Ban lãnh đạo luôn dành thời gian để nói chuyện, tâm sự về đạo đức, lối sống, hướng cán bộ nhân viên đến lối sống lành mạnh, tuân thủ các quy định của pháp luật, cư xử văn minh, lịch sự và gần gũi với khách hàng, tuyệt đối không được gây khó khăn với khách hàng đến giao dịch. Hàng tháng, cán bộ nhân viên sẽ làm bản nhận xét đánh giá về bản thân ở tất cả các lĩnh vực như chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, chuyên cần… sau đó có Ban xét duyệt làm việc để đánh giá lại các tiêu chí mà cán bộ nhân viên đã tự đánh giá.
QTDND Nghĩa Thái tham dự lớp tập huấn do Dự án STEP tổ chức năm 2020
Ngoài ra, Ban lãnh đạo QTDND xã Nghĩa Thái cũng đã chọn cho mình một lối đi riêng, đó là Quỹ đã chọn phân khúc thị trường nhỏ và siêu nhỏ với món vay tối đa trong giai đoạn đầu mới hoạt động là 100 triệu đồng. Sau đó sang những năm tiếp theo, khi nghiệp vụ cũng như kinh nghiệm hoạt động được nâng lên thì Quỹ đã nâng món cho vay tối đa lên 200 triệu đồng. Cho đến nay, sau hơn 5 năm hoạt động, Ban lãnh đạo QTDND xã Nghĩa Thái đã quyết định cho vay tối đa là 400 triệu đồng cho một hộ gia đình trong khi căn cứ vào vốn tự có của Quỹ có thể cho vay tối đa trên 1 tỷ đồng. Và những món vay 400 triệu đồng chỉ chiếm 5% trên tổng số món cho vay. Khi thẩm định cho vay, quy trình qua nhiều vòng để kết quả thẩm định được khách quan, chặt chẽ nhất:
Vòng 1: hệ thống khảo sát khách hàng được ghi chép lại đầy đủ thông tin chi tiết về khách hàng như tình hình kinh tế, số lượng thành viên, tài sản hiện có, mối quan hệ với xóm giềng…
Vòng 2: thẩm định qua hệ thống cộng tác viên. Hiện nay Quỹ có hệ thống cộng tác viên trên 70 người, họ là các xóm trưởng, chi hội trưởng phụ nữ là những người đi sâu, đi sát vào cuộc sống của từng hộ dân. Chính vì vậy họ nắm bắt được chi tiết tình hình kinh tế, tư tưởng đạo đức, lối sống của từng khách hàng. Qua đó Quỹ sàng lọc được những khách hàng tốt, khách hàng thể hiện ý chí trả nợ, loại bỏ được những khách hàng chây ỳ, có tư tưởng đạo đức không tốt nhằm ngăn chặn rủi ro trong thẩm định tín dụng và cho vay.
Vòng 3: thẩm định trực tiếp. Cán bộ thẩm định của Quỹ sẽ xuống nhà khách hàng để thẩm định trực tiếp nhằm nắm bắt một cách chính xác nhất các thông tin đã thu thập, khai thác thêm thông tin mới, tìm hiểu thêm qua hàng xóm láng giềng… Sau đó, cán bộ tín dụng đưa ra quyết định của bản thân và báo cáo lên Giám đốc hoặc Ban tín dụng xét duyệt cho vay.
Trong quá trình tư vấn cho vay cán bộ tín dụng cũng đã tư vấn thêm cho khách hàng, thành viên các phương án kinh doanh phù hợp với nhu cầu thị trường, phù hợp với mô hình kinh tế của gia đình từ đó thành viên vay vốn sử dụng nguồn vốn vay một cách hiệu quả.
Đối với hoạt động nhận tiền gửi tiết kiệm, Ban lãnh đạo QTDND xã Nghĩa Thái đã quán triệt tuyệt đối không có cán bộ nào được nhận tiền của khách hàng để gửi hộ.
Góp phần vào sự hoạt động an toàn của Quỹ phải nói đến vai trò hết sức quan trọng của Ban kiểm soát. Hàng năm, Ban kiểm soát Qũy đều tham gia các đợt tập huấn do NHNN Việt Nam chi nhánh tỉnh Nghệ An, Hiệp hội QTDND Việt Nam hoặc dự án STEP do Cannada tài trợ và được Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam và DID tổ chức để nâng cao trình độ, năng lực để hoạt động kiểm soát được hiệu quả nhất. Không dừng lại ở đó, hàng năm Quỹ cũng tổ chức cho Ban kiểm soát tổ chức giao lưu, học hỏi ở các QTDND có Ban kiểm soát hoạt động hiệu quả.
Ngoài việc nhận khuyến nghị, khuyến cáo của Ban kiểm soát, Ban lãnh đạo Quỹ sẽ định kỳ hàng tháng làm việc với Ban kiểm soát để cùng nhau nắm bắt thực trạng của từng bộ phận chuyên môn để xem công việc triển khai có sai sót hay không? Các cuộc họp của HĐQT, Ban điều hành thì Trưởng Ban kiểm soát luôn giám sát, theo dõi nắm bắt được mục tiêu, đường lối hoạt động của HĐQT. Từ đó, khi HĐQT có những định hướng chưa phù hợp thì Ban kiểm soát sẽ kịp thời khuyến nghị để đảm bảo hoạt động của đơn vị hoạt động an toàn và hiệu quả.
Với hơn 5 năm đi vào hoạt động, QTDND xã Nghĩa Thái hoạt động an toàn, hiệu quả, chưa có nợ xấu, tiền lãi thu hàng tháng đúng hạn 100%. Có được kết quả đó là nhờ hệ thống kiểm soát và kiểm toán nội bộ của Quỹ hoạt động tối ưu, các nghiệp vụ được kiểm tra, kiểm soát qua nhiều khâu giúp hạn chế được rủi ro từ đó giúp QTDND xã Nghĩa Thái hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững trong tương lai.
Hoàng Văn Mạnh - Giám đốc QTDND xã Nghĩa Thái