Hiệp hội Quỹ tín dụng nhân dân Việt Nam (Hiệp hội) nhận được ý kiến góp ý của Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) Vĩnh Chấp - Quảng Trị về một số vấn đề vướng mắc liên quan đến việc thực hiện Luật các TCTD 2024 và các Thông tư hướng dẫn, sau khi nghiên cứu các vướng mắc của QTDND Vĩnh Chấp, Hiệp hội xin giải đáp như sau:
1. Cần có quy định rõ hơn về chức năng, quyền hạn của Chủ tịch hội đồng quản trị (HĐQT) và giám đốc để việc ban hành Điều lệ, Quy định nội bộ phù hợp, không xung đột công việc.
- Tại Thông tư 29/2024/TT-NHNN không có mục chức năng và nhiệm vụ của Chủ tịch HĐQT. Tuy nhiên chức năng, quyền hạn của chủ tịch HĐQT và giám đốc đã được quy định rất rõ tại Điều 89 và Điều 96 Luật các TCTD 2024
Điểm chưa rõ mà QTDND Vĩnh Chấp muốn làm rõ đó là quyền hạn của giám đốc trong tuyển dụng lao động, quyết định lương thưởng của người lao động. Về điểm này khoản 13 Điều 96 Luật các TCTD 2024- Quyền, nghĩa vụ của Tổng giám đốc (Giám đốc) nêu rõ: ”Tuyển dụng lao động; quyết định lương, thưởng của người lao động theo thẩm quyền”.
Quy định trên lưu ý là theo thẩm quyền. Điều này có nghĩa, Tổng giám đốc (Giám đốc) ký quyết định tuyển dụng, lương thưởng trong phạm vi Chủ tịch HĐQT đại diện cho HĐQT ủy quyền.
Ví dụ khi tuyển dụng lao động, trước hết HĐQT phải có chủ trương, tiêu trí rõ ràng, phải thành lập hội đồng tuyển dụng, có thể là Chủ tịch QTDND là Chủ tịch hội đồng tuyển dụng, hoặc người được ủy quyền. Sau khi có kết quả tuyển dụng, trước khi ký tuyển dụng lao động, giám đốc phải trình HĐQT và Chủ tịch HĐQT. Khi được HĐQT chấp thuận giám đốc mới ký quyết định tuyển dụng; Quy định về tiền lương, tiền thưởng cũng vậy, trong phạm vi quỹ lương được Đại hội thông qua và có sự chấp thuận của chủ tịch HĐQT. Tất cả những quy định về phân định trách nhiệm và quyền hạn của Chủ tịch, thành viên hội đồng quản trị, Giám đốc, Ban điều hành phải rõ ràng trong quy định nội bộ của QTDND và không trái với quy định của Luật các TCTD năm 2024.
- Về hiệu lực của các văn bản pháp luật, QTDND Vĩnh Chấp lưu ý: Theo quy định tại Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số: 80/2015/QH13. Có quy định “....... Trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật do cùng một cơ quan ban hành có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau”. Như vậy, Luật các TCTD 2024 ban hành sau bộ Luật lao động, liên quan đến thẩm quyền tuyển dụng lao động thì áp dụng Luật các TCTD 2024. Hơn nữa, thực chất các quy định về tuyển dụng lao động Luật các TCTD 2024 cũng không trái với Bộ Luật Lao động. Theo Bộ Luật Lao động “.....người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật....” Theo Luật các TCTD Giám đốc ký hợp đồng tuyển dụng là người được ủy quyền.
- Về nội dung Điều lệ của QTDND Vĩnh Chấp nên xây dựng phần khung, sau đó căn cứ Điều lệ của QTDND đã được ban hành, QTDND tiếp tục ban hành các Quy chế, Quy định hoạt động cho từng bộ phận...
2. Kiến nghị lên cấp có thẩm quyền về các tỷ lệ: Mức cho vay cao nhất đối với một khách hàng, và giới hạn cấp tín dụng của một khách hàng, cho vay nhóm người liên quan. Người vay vốn trên 1% vốn tự có phải kê khai người có liên quan. Về vấn đề này Hiệp hội có ý kiến như sau:
- Về giới hạn cấp tín dụng: Về dự thảo Luật TCTD sửa đổi 2024, Hiệp hội đã có nhiều kiến nghị và đã được Quốc hội chấp thuận đưa vào chỉnh lý để ban hành chính thức, như: người có liên quan thì hẹp hơn so với các TCTD khác, QTDND được mua, đầu tư tài sản cố định không vượt quá 100% vốn điều lệ và dự trữ bổ sung vốn điều lệ; cần có lộ trình về giảm tỷ lệ giới hạn cấp tín dụng đối với khách hàng từ 15% xuống 10% vốn tự có, giảm 25% xuống 15% đối với khách hàng và người liên quan ...Theo quy định của Luật các TCTD 2024, tỷ lệ giới hạn cấp tín dụng là quy định an toàn được áp dụng chung cho các TCTD, không thể có cơ chế đặc thù cho QTDND. Việc tuân thủ giới hạn cấp tín dụng theo Luật không phải thực hiện ngay mà được giảm dần trong thời hạn 5 năm từ 2024 đến 2029, để các TCTD có điều kiện thực hiện phù hợp. Do vậy, QTDND Vĩnh Chấp cũng nên nghiên cứu phù hợp với điều kiện của mình để lên lộ trình 5 năm thực hiện đúng quy định về giới hạn cấp tín dụng.
- Về kê khai người có liên quan: Quy định tại Thông tư 12/2024/TT-NHNN “Khách hàng có tổng mức dư nợ cấp tín dụng (bao gồm cả mức dư nợ cho vay mà khách hàng đang đề nghị cho vay) lớn hơn hoặc bằng 1% vốn tự có của QTDND, khách hàng phải cung cấp thông tin người có liên quan”.
Theo số liệu tổng hợp đến thời điểm 30/6/2024, Hiệp hội đã tổng hợp các QTDND có mức vốn tự có từ 3-5 tỷ đồng chiếm đến 70% vốn tự có của hệ thống QTDND. Qua đây thấy rằng số món vay phải kê khai người có liên quan không ít, gây khó khăn trong hoạt động cho vay đối với các thành viên của QTDND. Sau đó, Hiệp hội đã có buổi làm việc với Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và được trả lời: “Đây là nội dung đảm bảo điều kiện an toàn cho các TCTD nên Ngân hàng Nhà nước không thể thay đổi được, các TCTD cần thực hiện nghiêm túc. Do vậy, Hiệp hội đề nghị QTDND Vĩnh Chấp khai thác điều kiện thuận lợi gần thành viên, hiểu thành viên và chính quyền địa phương ... để thực hiện đúng quy định về cung cấp thông tin người liên quan cho phù hợp.
Hiệp hội cho rằng Luật Các TCTD 2024 và các Thông tư mới được ban hành cần thời gian thực thi và đánh giá tác động, mới có thể kiến nghị sửa đổi, bổ sung. Do đó, đối với các kiến nghị này các QTDND tiếp tục thực hiện theo quy định, khi trên thực tế thực sự có khó khăn, vướng mắc khó có thể thực hiện được thì Hiệp hội sẽ tổng hợp ý kiến và nghiên cứu để kiến nghị lên Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung phù hợp.
Hiệp hội cảm ơn sự tin tưởng đóng góp ý kiến của QTDND Vĩnh Chấp và các QTDND hội viên đối với Hiệp hội. Chúc QTDND Vĩnh Chấp phát triển an toàn, hiệu quả.
Thùy Phạm - Ban ĐT & Tư vấn Hiệp hội.
