Luật Các Tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15 (Luật Các TCTD 2024) được Quốc hội thông qua ngày 18/01/2024, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024. Luật Các TCTD 2024 đã thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực ngân hàng phù hợp với nguyên tắc thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đáp ứng yêu cầu cơ cấu lại hệ thống ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng, bảo đảm sự an toàn, lành mạnh, ổn định và bền vững của hệ thống; tăng cường tính công khai, minh bạch, phù hợp với các chuẩn mực và thông lệ quốc tế phổ biến; hoàn thiện cơ sở pháp lý về xử lý nợ xấu, tình trạng sở hữu chéo; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ số trong lĩnh vực ngân hàng và phát triển những sản phẩm, dịch vụ ngân hàng hiện đại có giá trị gia tăng cao; tăng cường năng lực tài chính, quản trị và chất lượng hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng. Trong đó, những thay đổi của Luật đã điều chỉnh tháo gỡ những khó khăn về pháp lý ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các QTDND và Ngân hàng hợp tác xã.
Do nội dung của Luật Các TCTD 2024 dài và nhiều, để tạo thuận lợi cho các QTDND nghiên cứu các quy định mới liên quan đến hoạt động của mình, Hiệp hội Quỹ tín dụng nhân dân Việt Nam (Hiệp hội) xin nêu lên một số nội dung thay đổi cần lưu ý và có một số khuyến nghị như sau:
I- Những quy định chung của Luật Các TCTD 2024 có liên quan đến hoạt động của QTDND và Ngân hàng hợp tác xã
* Về hình thức:
So với Luật Các TCTD hiện hành, Luật Các TCTD năm 2024 có sự gia tăng về số lượng chương và điều luật. Nếu như Luật Các TCTD hiện hành chỉ gói gọn trong 10 chương với 163 điều luật thì Luật Các TCTD năm 2024 đã được nâng lên thành 15 chương với 210 điều luật.
Cụ thể: Chương 1 quy định về những vấn đề chung với 15 điều luật; Chương 2 quy định về ngân hàng chính sách với 11 điều luật; Chương 3 quy định về giấy phép với 11 điều luật; Chương 4 quy định về tổ chức, quản trị, điều hành của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với 61 điều luật; Chương 5 quy định về hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với 33 điều luật; Chương 6 quy định về văn phòng đại diện nước ngoài với 02 điều luật; Chương 7 quy định về các hạn chế để bảo đảm an toàn trong hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với 10 điều luật; Chương 8 quy định về tài chính, hạch toán, báo cáo gồm 12 điều luật; Chương 9 quy định về can thiệp sớm TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với 06 điều luật; Chương 10 quy định về kiểm soát đặc biệt TCTD với 29 điều luật; Chương 11 quy định về xử lý trường hợp TCTD bị rút tiền hàng loạt; vay, cho vay đặc biệt với 04 điều luật; Chương 12 quy định về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm với 06 điều luật; Chương 13 quy định về tổ chức lại, giải thể, phá sản, thanh lý, phong tỏa vốn, tài sản với 05 điều luật; Chương 14 quy định về quản lý nhà nước với 03 điều luật; Chương 15 quy định về điều khoản thi hành với 02 điều luật.
Như vậy, về mặt cấu trúc, Luật Các TCTD năm 2024 đã bổ sung Chương II về ngân hàng chính sách, chuyển Chương về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu lên trước Chương về tổ chức lại, giải thể, phá sản. Đồng thời, Chương về kiểm soát đặc biệt, chuyển giao bắt buộc, phá sản TCTD được kiểm soát đặc biệt được tách ra thành 2 chương gồm: (i) Xử lý trường hợp TCTD bị rút tiền hàng loạt (Chương XI); (ii) Vay, cho vay đặc biệt (Chương XII).
Hiệp hội.