Thủ tướng yêu cầu NHNN kiểm soát chặt lãi suất huy động của các ngân hàng và thực hiện các giải pháp giảm mặt bằng lãi cho vay để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.
Ảnh minh họaTrong công điện ngày 16/12/2024 về tiếp tục tăng cường các giải pháp điều hành lãi suất, tín dụng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NHNN tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp về điều hành lãi suất, tỷ giá, tăng trưởng tín dụng, giảm mặt bằng lãi suất cho vay, nhất là kiểm soát chặt chẽ lãi suất huy động của các ngân hàng thương mại… để đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế trong dịp cuối năm 2024, Tết Nguyên đán Ất Tỵ và ngay từ những tháng đầu năm 2025, tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh, bảo đảm đưa vốn tín dụng vào nền kinh tế thực chất, hiệu quả nhất.
Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu NHNN tiếp tục thực hiện có hiệu quả và mạnh mẽ hơn nữa các giải pháp theo thẩm quyền để giảm mặt bằng lãi suất cho vay của hệ thống các tổ chức tín dụng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp có điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh, tạo doanh thu, lợi nhuận và trả nợ vay cho ngân hàng.
Làn sóng tăng lãi suất huy động quay trở lại
Sau khoảng 2 tháng chững lại, một loạt nhà băng, bao gồm cả ngân hàng lớn như Agribank, Techcombank và MB, đã tăng lãi suất huy động trong những tuần gần đây.
Tính từ đầu tháng 12, đã có 12 ngân hàng tăng lãi suất tiền gửi là: BVBank, CB, Dong A Bank, VPBank, VIB, Eximbank, OCB, MSB, GPBank, TPBank, ABBank, và IVB.
Trước đó, đã có khoảng 15 ngân hàng tăng lãi suất huy động trong tháng 11 với một số ngân hàng có 2 - 3 lần điều chỉnh tăng.
Những diễn biến mới xuất hiện trong giai đoạn cao điểm tăng trưởng tín dụng dịp cuối năm và thanh khoản hệ thống ngân hàng có dấu hiệu thắt chặt hơn. Theo số liệu từ NHNN, tính đến 29/11, tăng trưởng tín dụng cả nước đạt 11,9% và tiếp tục tăng lên 12,5% vào ngày 13/12, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm trước.
Mặt khác, việc tỷ giá USD tại các ngân hàng liên tục niêm yết sát, thậm chí kịch trần suốt hơn 1 tháng qua khiến NHNN phải áp dụng đồng thời các công cụ để ổn định thị trường. Hoạt động điều hành của NHNN được đánh giá sẽ giúp kiềm chế đà tăng nóng của tỷ giá, nhưng sẽ phần nào ảnh hưởng tới thanh khoản VND của hệ thống ngân hàng.
Trong báo cáo về ngành ngân hàng mới công bố, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục xu hướng tăng nhẹ trong giai đoạn cuối năm 2024 do nhiều yếu tố. Thứ nhất, áp lực về tỷ giá và sức ép của lạm phát vẫn hiện hữu khi xét đến những yếu tố liên quan đến biến động giá cả hàng hóa dưới tác động của những căng thẳng địa chính trị. Áp lực chênh lệch tỷ giá giữa đồng USD/VND có thể tiếp diễn trong bối cảnh USD vẫn đang mạnh lên trong năm 2025.
Bên cạnh đó, mặt bằng lãi suất huy động vẫn chịu áp lực tăng nhằm thu hẹp mức độ chênh lệch giữa số dư tiền gửi và dư nợ tín dụng toàn hệ thống và gia tăng mức độ cạnh tranh của kênh tiền gửi tiết kiệm so với lợi suất đầu tư của các kênh đầu tư khác trên thị trường.
Ngoài ra, mục tiêu đảm bảo thanh khoản và đáp ứng nhu cầu tín dụng cũng khiến nhiều ngân hàng có thể phải tăng cường huy động nhằm mục đích cân đối thanh khoản và đảm bảo các chỉ số an toàn tài chính, trong đó một số ngân hàng đã chạm ngưỡng LDR dẫn đến ưu tiên tăng nguồn huy động để giảm thiểu rủi ro thanh khoản. Trong khi cầu tín dụng thường có xu hướng tăng cao trong những tháng cuối năm, đặc biệt là nhóm bất động sản và xây dựng.
Năm 2025, các chuyên gia của VCBS cho rằng nhiều khả năng lãi suất huy động sẽ duy trì đi ngang với sự hỗ trợ đến từ nỗ lực thúc đẩy tín dụng trong năm 2025 của NHNN cùng với định hướng “tiếp tục bám sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng cung ứng tín dụng cho nền kinh tế và kịp thời có giải pháp điều hành chính sách tiền tệ phù hợp”.
“Do đó, chúng tôi kỳ vọng tốc độ tăng lãi suất huy động sẽ tăng theo hướng nhích dần đều nhưng vẫn ở mặt bằng thấp so với giai đoạn trước Covid19, chúng tôi dự báo mức lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ từ 0,2 – 0,3 điểm % ở các kỳ hạn trung và dài hạn cho giai đoạn cuối năm 2024 và đi ngang trong năm 2025”, VCBS cho biết.
Cũng theo VCBS, xu hướng tăng lãi suất huy động sẽ có sự phân hóa giữa các ngân hàng.
Đối với nhóm ngân hàng quốc doanh, lãi suất huy động kỳ vọng duy trì đi ngang ở mức hiện tại theo hướng hỗ trợ nền kinh tế. Đối với nhóm NHTMCP tư nhân, xu hướng tăng nhẹ lãi suất huy động để tăng cường huy động vốn nhằm thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, đặc biệt đối với những ngân hàng có mức độ phụ thuộc vào tiền gửi khách hàng lớn và cơ cấu huy động vốn kém linh hoạt.
Đối với lãi suất cho vay, VCBS dự báo mặt bằng lãi suất đi ngang và duy trì ở mức thấp cho giai đoạn cuối 2024 – năm 2025 theo định hướng hỗ trợ nền kinh tế.
Theo VCBS, việc lãi suất huy động tăng nhẹ sẽ tạo áp lực nhất định lên lãi suất cho vay. Tuy nhiên, room tín dụng dồi dào trong thời gian qua làm tăng cạnh tranh tăng trưởng tín dụng giữa các ngân hàng và giúp duy trì mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp.
VCBS cho rằng, trong ngắn hạn, lãi suất cho vay sẽ có sự phân hóa. Lãi suất cho vay đối với nhóm ngành thuộc lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, xuất khẩu, …theo các chương trình ưu đãi về lãi suất, dẫn đến lãi suất có thể tiếp tục giảm nhẹ. Lãi suất ở nhóm ngành có mức độ hồi phục nhanh hơn và rủi ro hơn như bất động sản và xây dựng sẽ điều chỉnh tăng theo đà tăng của lãi suất huy động.
Theo Nhịp sống Thị trường.
