Năm 2010, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức trước tác động của khủng hoảng kinh tế toàn cầu, những bất ổn về kinh tế nội tại, lạm phát gia tăng, thị trường tiền tệ và hoạt động ngân hàng có nhiều biến động phức tạp tuy nhiên hệ thống QTDND vẫn không ngừng phát triển, hoạt động ổn định và tăng trưởng các chỉ tiêu cơ bản.
Hệ thống QTDND không ngừng phát triển
Tính đến đầu tháng 12/2010 hệ thống QTDND đã có 1053 QTDND cơ sở đang hoạt động tại 56/63 tỉnh - thành phố. Như vậy, nhìn về số lượng QTDND cơ sở so với thời điểm cuối tháng 12/2009 tăng được 16 Quỹ và so với thời điểm cuối tháng 12/2008 tăng được 38 Quỹ. Các QTDND cơ sở mới được cấp giấy phép thành lập và hoạt động trong năm 2010 mặc dù gặp có nhiều khó khăn trong hoạt động, nhất là những tháng cuối năm nhưng nhìn chung hoạt động ổn định, an toàn và có xu hướng phát triển tốt.
Là loại hình kinh tế hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng với mục tiêu chủ yếu là tương trợ giúp đỡ thành viên về vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh và cải thiện đời sống, các QTDND cơ sở ngày càng thu hút được nhiều cá nhân, hộ gia đình tham gia thành viên. Tính đến đầu tháng 12/2010 các QTDND cơ sở đã thu hút được gần 1.600.000 thành viên tham gia (bình quân mỗi Quỹ khoảng 1.500 thành viên). Bộ máy quản trị, điều hành và kiểm soát của các QTDND cơ sở qua các kỳ Đại hội được bổ sung đầy đủ theo quy định. Đội ngũ cán bộ của các Quỹ không ngừng được củng cố kiến thức, nâng cao năng lực quản lý, điều hành, kiểm soát và tác nghiệp để đáp ứng yêu cầu hoạt động. Đặc biệt công tác kiểm soát nội bộ đã được nhiều Quỹ chú trọng hơn trước, kịp thời ngăn chặn các vi phạm, góp phần bảo đảm an toàn và nâng cao chất lượng hoạt động.
Hệ thống QTDND hoạt động ổn định và tăng trưởng các chỉ tiêu cơ bản
Trong năm qua hệ thống QTDND đã gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động. Khó khăn lớn nhất là nguồn vốn hạn hẹp do lượng tiền gửi vào các ngân hàng và QTDND ít đi vì lãi suất không còn hấp dẫn khi các kênh đầu tư khác phục hồi đặc biệt là bất động sản, chứng khoán và cuối năm là vàng, USD... Tuy nhiên, các QTDND cơ sở đã tích cực đẩy mạnh công tác huy động tiền gửi tiết kiệm tại chỗ để tăng trưởng nguồn vốn hoạt động đáp ứng nhu cầu vay vốn của thành viên.
Tính đến 30/11/2010, tính chung các QTDND cơ sở đã có tổng nguồn vốn hoạt động là 27.786,6 tỷ đồng, bình quân 26,4 tỷ đồng/Quỹ, tăng 6.610,2 tỷ đồng so với 31/12/2009 (tỷ lệ tăng 31,2%). Trong đó:
Vốn huy động tiền gửi dân cư là 20.750,7 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 83,8% tổng nguồn vốn huy động và vốn vay). Mặc dù trong năm nhất là những tháng cuối năm việc huy động vốn của các Quỹ gặp nhiều khó khăn nhưng vốn huy động tiền gửi vẫn tăng trưởng cao so với năm 2009 (tăng 5.416,5 tỷ đồng, tỷ lệ tăng 35,3% so với 31/12/2009).
Vốn tự có là 1.995,5 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 7,18%/ tổng nguồn vốn hoạt động), so với 31/12/2009 tăng được 348,6 tỷ đồng (tỷ lệ tăng 21,2%). Đặc biệt trong năm qua phần lớn các QTDND cơ sở đã chú trọng tới việc tăng trưởng vốn điều lệ để tăng cường khả năng tài chính, vì vậy trong tổng nguồn vốn tự có vốn điều lệ đạt 1.219,3 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 61,1%/tổng số vốn tự có), tăng 213,9 tỷ đồng so với thời điểm 31/12/2009 (tỷ lệ tăng 21,3%). Vốn điều lệ bình quân trong năm 2010 khoảng 1,2 tỷ đồng/Quỹ (trong khi đó năm 2009 bình quân 970 triệu đồng/Quỹ).
Trong đầu tư cho vay, đến 30/11/2010 các QTDND cơ sở đã có tổng dư nợ 23.523 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 84,7% tổng nguồn vốn (bình quân 22,34 tỷ đồng/Quỹ), tăng 4.905 tỷ đồng so với 31/12/2009 (tỷ lệ tăng 26,3%). Trong tổng dư nợ cho vay QTDND cơ sở cho vay ngắn hạn là chủ yếu với số dư 20.762,9 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 88,3% tổng dư nợ cho vay), tăng 3.492,3 tỷ đồng (tỷ lệ tăng 20,2%) so với 31/12/2009. Dư nợ cho vay trung, dài hạn chiếm tỷ lệ nhỏ bởi nguồn vốn cho vay trung, dài hạn của các Quỹ còn hạn chế. Khối lượng tín dụng của các QTDND cơ sở được đầu tư cho lĩnh vực cho vay phục vụ sản xuất nông nghiệp và phát triển ngành nghề chiếm khoảng 85%, còn lại là đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của thành viên.
Để nâng cao chất lượng tín dụng, tăng nhanh vòng quay vốn và đảm bảo cho vay có hiệu quả, các QTDND cơ sở rất chú trọng đến công tác thu hồi nợ đến hạn, quá hạn vì vậy nhìn chung nợ xấu của các QTDND cơ sở ở các tháng trong năm thấp, đến 30/11/2010 tính chung nợ xấu của các QTDND cơ sở có số dư 148 tỷ đồng, chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 0,6%/tổng dư nợ cho vay.
Trong năm 2010 nhờ nỗ lực phấn đấu nâng cao chất lượng hoạt động, tăng thu và tiết kiệm chi phí nên kết quả kinh doanh của các QTDND cơ sở nhìn chung đều đảm bảo có lãi: chênh lệch thu chi lũy kế 11 tháng đầu năm 2010 của các QTDND cơ sở tính chung đạt 417,8 tỷ đồng, tăng 189,3 tỷ đồng so với 31/12/2009 (tỷ lệ tăng 82,8%).
Nhìn lại một năm qua, cùng với sự phát triển không ngừng hệ thống QTDND đã gặt hái được nhiều thành công trong hoạt động, góp phần tạo nên thành quả chung của ngành ngân hàng năm 2010, đóng góp vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội đất nước đặc biệt là phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn.
