Hiệp hội quỹ tín dụng nhân dân
Việt Nam

Bảo vệ người gửi tiền là đang tạo lòng tin của người dân vào hệ thống ngân hàng. Đó cũng chính là bảo vệ giá trị của VND, bảo vệ ổn định kinh tế vĩ mô - điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế bền vững. 

Luật sửa đổi bổ sung Luật Các TCTD sẽ chính thức có hiệu lực từ 15/1/2018, trong bất cứ trường hợp nào, phương án xử lý TCTD yếu kém đều đặt mục tiêu an toàn hệ thống, giữ vững lòng tin của người dân, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền lên trên hết...

Xét về bản chất của các khoản tiền gửi tiết kiệm, không thể coi đây là khoản đầu tư kinh doanh kiếm lợi nhuận, bởi những người gửi tiền đa số là những người thiếu thông tin về kinh doanh tiền tệ. Chẳng hạn các cán bộ hưu trí, người nông dân, công nhân… dành dụm thu nhập ít ỏi để thực hiện những dự định của mình trong tương lai, hoặc để có thêm ở phần lãi suất ngân hàng bù đắp cho cuộc sống hàng ngày.

Tuy nhiên, trong số những người gửi tiền, cũng có những doanh nhân. Với bản chất của tiền gửi tiết kiệm như vậy, ở các nước tiên tiến người ta phân biệt rất rõ hành vi gửi tiền tiết kiệm với các hoạt động đầu tư tiền tệ. Họ cho rằng tiết kiệm là đặt tiền vào chỗ an toàn nhất hoặc vào những sản phẩm cho phép bạn có thể dễ dàng rút tiền bất kỳ lúc nào. Trong khi đó, đầu tư có xác suất rủi ro, khả năng có thể bị mất tiền cao hơn rất nhiều.

Thêm vào đó, sự hiểu biết thấu đáo của người gửi tiền về các NHTM Việt Nam còn hạn chế, một phần bản thân họ thiếu những thông tin cần thiết đánh giá về mức độ rủi ro của ngân hàng. Mặt khác thị trường cũng thiếu những thông tin minh bạch về sức khỏe của từng ngân hàng. Vì vậy, người gửi tiền khó có thể tự đánh giá mức độ rủi ro của từng ngân hàng để lựa chọn nơi an toàn hơn để gửi tiền.

Hệ thống ngân hàng là những trung gian tài chính, tồn tại và phát triển được phải dựa vào lòng tin của người gửi tiền. Ở Việt Nam, trên 80% nguồn vốn cho vay của ngân hàng huy động từ tiền gửi dân cư. Cuộc khủng hoảng tài chính ngân hàng ở nước Mỹ giai đoạn 1929-1930, khi mà quyền lợi của người gửi tiền không được bảo đảm, đã gây ra một cuộc hoảng loạn rút tiền khỏi hệ thống ngân hàng làm đổ vỡ hệ thống. Sau đó, sự phục hồi rất khó khăn và nền kinh tế Mỹ phải trả giá rất đắt. Kể từ đó, hầu hết các nước có để ngân hàng phá sản, nhưng quyền lợi người gửi tiền luôn được đảm bảo thông qua các định chế bảo hiểm tiền gửi, hoặc bằng những hình thức khác.

Nếu nhìn rộng ra, bảo vệ người gửi tiền là đang tạo lòng tin của người dân vào hệ thống ngân hàng. Đó cũng chính là bảo vệ giá trị của VND, bảo vệ ổn định kinh tế vĩ mô - điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế bền vững. Vì lý do đó, thiết kế chính sách nói chung và thực hiện 5 phương án cơ cấu lại các TCTD của NHNN phải đảm bảo nguyên tắc bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền ở ngân hàng là hợp lý và cần thiết.