Thay vì rút BHXH một lần được hưởng từ 1,5 – 2 tháng lương tính đóng như hiện hành, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đề xuất giảm chỉ còn 1 tháng lương. Đề xuất này nhằm giữ chân người lao động ở lại hệ thống an sinh xã hội để có lương hưu khi về già.
Hướng dẫn cho công nhân đeo khẩu trang đúng cách để phòng dịch COVID- 19. Ảnh: Hoàng Hùng/TTXVN.
Theo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật BHXH sửa đổi của Bộ LĐTBXH gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ xem xét trình Quốc hội, nội dung về sửa quy định liên quan tới hưởng BHXH một lần đã được đặt ra để người lao động lựa chọn.
Định hướng sửa luật vẫn giữ quy định cho phép người lao động rút BHXH một lần sau khi nghỉ việc từ 1 năm trở lên nhưng không đóng tiếp, thay vì không cho phép người lao động rút BHXH một lần. Tuy nhiên, luật có thể đưa ra các lựa chọn khác nhau giữa rút BHXH 1 lần ngay hoặc để tới khi hết tuổi lao động mới rút.
Cụ thể, Bộ LĐTBXH đề xuất, nếu người lao động chưa đến tuổi nghỉ hưu, sau 1 năm nghỉ việc không tham gia BHXH, và đề nghị hưởng BHXH một lần thì mức hưởng cho mỗi năm đóng BHXH bằng 1 tháng tiền lương bình quân tính đóng BHXH.
Trường hợp người lao động đến tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng, hoặc người lao động mắc bệnh hiểm nghèo, ra nước ngoài để định cư hợp pháp, được hưởng BHXH một lần, thì mức hưởng trong trường hợp này được tính mỗi năm tham gia BHXH bằng 2 tháng lương bình quân tính đóng BHXH.
Còn theo quy định hiện hành, sau khi nghỉ việc 1 năm, nếu người lao động rút BHXH một lần, mỗi năm tham gia BHXH được tính bằng 1,5 tháng lương cho giai đoạn từ 2014 về trước, và 2 tháng lương cho giai đoạn từ 2014 tới nay.
Đề xuất trên đã có chút thay đổi so với dự thảo cơ quan này đưa ra trước đó khi đưa ra mục tiêu sửa luật theo hướng có lộ trình tiến tới chỉ giải quyết hưởng BHXH 1 lần với người lao động tới tuổi hưu nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu và không có nhu cầu đóng tiếp.
Đặc biệt, hồ sơ sửa Luật BHXH cũng được đưa vào đề xuất giao Chính phủ nghiên cứu thực hiện thí điểm chế độ trợ cấp trẻ em nếu có bố hoặc mẹ tham gia BHXH bắt buộc. Theo đó, người tham gia BHXH bắt buộc có con dưới 6 tuổi được hưởng trợ cấp hàng tháng tính trên mỗi con cho đến khi con đủ 6 tuổi. Giải pháp này để giữ chân người lao động ở lại với hệ thống BHXH, đặc biệt với người lao động trẻ, thay vì nghỉ việc là rút BHXH một lần.
Tuy nhiên, nếu thêm chế độ trợ cấp cho người tham gia BHXH có con nhỏ, sẽ phải thêm mức đóng. Bộ LĐTBXH dẫn tính toán của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho thấy, nếu quy định, áp dụng chính sách trên áp dụng với người có con dưới 15 tuổi, mức trợ cấp là 350.000 đồng/tháng, sau đó tăng dần lên đạt 560.000 đồng/tháng vào năm 2030, sẽ cần mức đóng góp của người lao động là 3%/tháng lương; trường hợp chỉ áp dụng với trợ cấp cho trẻ em dưới 6 tuổi, tỷ lệ đóng góp cần thiết là 1%/tháng lương.
Theo Thông tấn xã Việt Nam